Een appje van Teun Toebes: ‘Hi Pieterbas! Zou je het leuk vinden om op negen oktober bij de première van mijn documentaire “Human Forever” te zijn in Tuschinski? Zal ik enorm waarderen!’ Ja, natuurlijk. Als er één verpleegkundige is geweest die leiderschap heeft getoond en stem heeft gegeven aan mensen met dementie, dan is hij het wel. Teun woonde eerst op een gesloten afdeling voor mensen met dementie van een verpleeghuis in Utrecht. Later kwam hij naar Amsterdam en woonde hij in een locatie van de zorginstelling waar ik voorzitter ben van de raad van toezicht. De afgelopen jaren hadden we af en aan contact. Eerst over zijn boek, zijn opleiding verpleegkunde bij Fontys en later over zijn verhuizing naar Amsterdam of over zijn rol als verpleegkundig opinieleider. In de tussentijd zag ik hem aanschuiven aan talkshowtafels, in de krant, in het theater met een eigen show, of samen met Rutte in het Torentje. Recent sprak hij nog op de G20-top over het belang van menselijkheid in dementiezorg.
Na het appje volgde de mail met de officiële uitnodiging. ‘Het wordt een feestelijke avond, dus trek je mooiste outfit aan voor de rode loper en dan verwelkomen we je graag in het mooiste filmtheater van ons land.’ Dat belooft wat. Paniek. Wat moet ik aan? In ieder geval iets dat gezien mag worden, daar houdt Teun van, en ik ook. In de aanloop naar de dag zag in de (sociale) media de trailer van de film voorbijkomen. Teun werd geïntroduceerd als een “humanitair activist” met een missie, namelijk, de levenskwaliteit van mensen met dementie verbeteren. Dat activistische mag ik wel. In mijn lectorale rede roep ik alle verpleegkundigen op om wat rebelser te zijn en zich uit te spreken in het maatschappelijke publieke en politieke debat. Teun leeft voor hoe je dat doet. Pal achter hem staat inmiddels een stevige organisatie, Article 25 Foundation. Want Teun weet als geen ander: idealen kosten geld en alleen samen kom je verder.
Eindelijk was het maandagavond 9 oktober. Ik loop vanaf Amsterdam CS richting de Munt. Bij Tuschinski staat al een lange rij. Iedereen ziet er prachtig uit. De camera’s flitsen op de rode loper. Binnen gonst het en er zijn bubbels. Heel society- én zorgminnend Nederland is binnen. De art deco bioscoopzaal staalt Teun zijn klasse en ambitie uit. In de zaal zitten mensen tot aan het tweede balkon. De documentaire maakt indruk. De kern voor mij: zorg is niet voor bange mensen, durf risico’s te nemen en begrens mensen met dementie niet. Het leven is niet maakbaar. Na een staande ovatie sluit Teun af, opent de bar en voegt er fijntjes aan toe dat er tot één uur gedanst kan worden. De lobby van Tuschinski stroomt vol. Ik meng me tussen de collega-verpleegkundigen, bestuurders en BN’ers, van Kluun tot Frans Timmermans en van Splinter Chabot tot Gerda Havertong. Allemaal onder de indruk en allemaal weer doordrongen van het belang van persoonsgerichtheid en dat we altijd in de eerste plaats mens zijn.
Pieterbas Lalleman, gastredacteur
