BOEKBESPREKING
Handboek Human Resource Development

Twintig jaar na de eerste editie hebben Rob Poell en Joseph Kessels de derde editie van het Handboek HRD uitgebracht. Deze nieuwe uitgave bevat 45 hoofdstukken van in totaal 85 auteurs. In acht delen geeft dit handboek een totaaloverzicht van de laatste trends in het vakgebied Human Resource Development. 

Het boek is omvangrijk geworden, maar liefst 877 pagina’s. Dit lezen wij niet zomaar van A tot Z lineair door. We laten ons leiden door onze eigen professionele nieuwsgierigheid. Wellicht een mooie parallel met het onderwerp. Dat is tenslotte een sleutelbegrip in ons vakgebied.
Allereerst werd onze aandacht getrokken door het hoofdstuk van Inge Pool en Olle ten Cate over opleiden en leren in de zorg. Dit hebben we van voren naar achteren gelezen. Zij beschrijven op heldere en kritische wijze de geschiedenis van het opleiden en leren van artsen en verpleegkundigen, van de meester-gezel-relaties in de Middeleeuwen tot de eerste formele opleidingen in de 19e eeuw en de inzet van EPA’s in de afgelopen jaren en verwachte veranderingen in de nabije toekomst.

Vervolgens gingen we zoeken naar onderwerpen waar we in ons werk veel mee bezig zijn: leren op de werkplek en de rol van de organisatie. Door een heldere lay-out, goed gebruik van tussenkopjes en indexen op basis van onderwerp en auteurs kunnen we snel vinden waar we naar op zoek zijn. We werden al gauw geleid naar het deel ‘leren in teams en gemeenschappen’ waarin onze bijzondere aandacht werd getrokken door het hoofdstuk over vertragen om te versnellen in teams. Hierbij stond de professionele dialoog centraal staat. Een dialoog die vanzelfsprekend lijkt, maar dat in de praktijk niet is. Bij de online lancering van het boek gingen de auteurs in op vragen van luisteraars. De dagelijkse praktijk van de dialoog werd daarmee dichtbij gebracht en de noodzaak tot dialoog voelbaar.

Onze zoektocht ging voort. Vanuit onze nieuwsgierigheid hebben we, vraag voor vraag, stap voor stap, vrijwel het hele boek met prachtige wetenschappelijke, beschouwende hoofdstukken, tot ons genomen. Daarbij kregen we goed zicht op bewegingen in het HRD-vakgebied, zoals:

• de verschuiving van aandacht van een leven lang leren (Angelsaksisch model) naar een leven lang ontwikkelen (Rijnlands model);
• een verschuiving van het beschouwen van leren als didactisch vraagstuk, naar leren als strategisch vraagstuk;
• minder focus op opleiden, meer op (samen) leren op de werkplek;
• meer aandacht voor moraliteit, duurzaamheid en maatschappelijk bewustzijn;
• liever inzetten op het ontdekken en inzetten van de kwaliteiten van mensen, in plaats van de bekende gap-benadering;
• een groeiende verantwoordelijkheid van werknemers in het organiseren van hun eigen professionele ontwikkeling, zowel op individueel als teamniveau;
• een toename in variëteit en acceptatie van mogelijkheden ten aanzien van de inzet vanleertechnologie, met daarin onder meer groeiende interactiviteit en de inzet van artificiële intelligentie, learning analytics en microcredentials;
• het belang van het genereren van betrokkenheid en verbondenheid in HRD-activiteiten, bij digitale leeractiviteiten in het bijzonder;
• het toenemende belang van en mogelijkheden voor knowmadisch werken - continu leren en werken, slim gebruik makend van (online)netwerken.

Tijdens het lezen liepen we op sommige momenten nog wel vast op de ‘hoe-vraag’. Er is relatief weinig aandacht voor de analyse van een specifieke ontwikkelvraag en het zoeken naar een daarbij passende strategie. We hopen nu al dat er over tien jaar weer een nieuwe uitgave verschijnt met daarin wederom nieuwe inzichten. We zouden daarin dan graag, naast de mooie beschouwingen, nog wat meer vinden over hoe je de variëteit aan HRD-vraagstukken concreet op kunt pakken in de praktijk.

Titel: Handboek Human Resource Development
Redactie: Rob Poell en Joseph Kessels
Uitgever: LannooCampus
ISBN: 978 94 014 8147 2
Prijs: € 75,00