Wat is jullie droom?
Mieke: ‘Het MBO College voor Gezondheidszorg telt ongeveer 180 medewerkers. Zij hebben ieder hun eigen ambities en talenten. Er is dus veel potentie in het College. Maar we constateren ook dat er eilandjes zijn. We missen het samen optrekken van docenten, met collega’s buiten het eigen team. Dat is de droom: meer samenwerking tussen de opleidingsteams.’
Mayke: ‘Samenwerken zie ik als het delen van kennis. Weten welke mooie dingen er op andere plekken gebeuren zodat je voor jezelf de afweging kunt maken of je er iets mee kan. Soms wordt ergens iets bedacht waarvan je denkt: dat zou voor ons ook heel goed zijn.’
Mieke vult aan: ‘De verandering die we met GO4GZ willen realiseren gaat ook niet over iets heel groots, iets innovatiefs wat nog nooit iemand bedacht heeft. De kracht zit eerder in kijken naar wat er wél werkt, wat er wél is. Wat hebben we allemaal binnen dit College?’
Gaat GO4GZ ook over inspelen op nieuwe ontwikkelingen?
Mieke: ‘Zeker, want de gezondheidszorg is sterk in beweging. We gaan bij instellingen op bezoek. Dan merken we dat het werkveld volop bezig is met het verbeteren van de zorg. Instellingen hebben hun eigen missie en visie. Zij zoeken mensen met talenten die aansluiten bij waar ze naartoe willen. Daarin past niet dat het ROC bepaalt welke student waar stage gaat lopen. Instellingen willen daar zelf in kunnen kiezen. Studenten ook. Dus gaan we aan de slag met BPV (beroepspraktijkvorming) op maat, zodat er een optimale match is tussen student en BPV-plek.’
Beeld: Roel PieperMayke vindt ouderbetrokkenheid en studentbetrokkenheid duidelijke voorbeelden van hoe er in dit project wordt ingespeeld op maatschappelijke ontwikkelingen: ‘Dat je echt erkent dat je ouders en studenten nodig hebt. We roepen dit wel vaak, maar bij GO4GZ gebeurt het ook. Het hele project door; telkens gaan we met studenten en ouders in gesprek.’
Mieke geeft een mooi voorbeeld van die ouderbetrokkenheid: ‘Afgelopen week hadden we een avond met ouders. Zij boden aan om gastles te geven over hoe een werkdag in de zorg eruit ziet. Veel ouders van onze studenten zijn zelf ook werkzaam in de gezondheidszorg. Dat was een eyeopener. Wij moeten namelijk best wel moeite doen om gastdocenten te vinden. Terwijl we de ouders gewoon kunnen vragen! We zoeken vaak veel te ingewikkelde oplossingen.’
Als je vernieuwing wilt, moet je nieuwe wegen bewandelen. Hoe hebben jullie daar vorm aan gegeven?
Mieke: ‘We zijn eerst in gesprek gegaan met studenten en met docenten. Op een waarderende manier, op zoek naar voorbeelden in het onderwijs waar we enthousiast van worden en meer van willen. Op basis daar van hebben we drie focusgebieden geformuleerd die van belang zijn om aan te werken: de competente docent, onderwijs op maat en effectieve organisatie. Rond deze focusgebieden voeren we experimenten uit. Deze monden uit in concrete ideeën die we nu gaan implementeren.’
Mayke: ‘Ik ben opgevoed met de gedachte dat projecten gaan over plannen, doelen, sturing. Dus ik had in het begin best moeite met GO4GZ. Nu kijk ik er anders naar. Vernieuwend is dat het project ingezet is als: we pakken het lerend aan, doen experimenten en wat werkt bouwen we uit. We hebben er vertrouwen in dat er zo iets moois gaat ontstaan wat waarde heeft. Dat spreekt mij aan. Dat is voor mij een nieuwe weg bewandelen. Ik leer ervan en vind het ook heel spannend om daar als directeur op te sturen. Sturen in de betekenis van: meedenken over welke stappen je zou kunnen zetten.’
Jullie hebben het perspectief gekozen van waarderend onderzoeken. Wat leer je daarvan?
‘Dat het werkt’, zegt Mieke. ‘Maar ook dat je moet volhouden. We moeten voor ogen houden dat het gaat om goed onderwijs voor studenten. Bij de start van het project hebben we in de projectgroep afgesproken dat we geen beleidsstukken zouden opleveren of nieuwe regels en protocollen. Maar mensen vragen ons dan: wat leveren jullie wél op?’
Mayke: ‘Toen ik in januari 2016 als nieuwe directeur binnenkwam en van dit project hoorde, was dat ook mijn eerste vraag: welk probleem lossen we met GO4GZ op en wat levert dat op? Ik moest mee in een andere manier van denken. De kracht van dit project is dat het niet gaat over wat er niet goed gaat en hoe we dat kunnen verbeteren. Het gaat over: wat drijft jou als student om hier rond te lopen? Wat drijft jou als docent om in het onderwijs te werken? Dan gaan we daar werk van maken. Die drijfveren zijn soms ondergesneeuwd geraakt. Doordat we jarenlang ingestoken hebben op verbeteren. Waardoor het niet meer gaat over waar je het voor doet.’
Waar merken jullie al dat er dingen veranderen in het College door dit project?
‘Een mooi voorbeeld is BPV op maat’, zegt Mayke. ‘Ik kende in mijn netwerk iemand die daar iets heel moois voor heeft bedacht. Dus met die persoon heb ik de leden van de projectgroep in contact gebracht. De BPV-coördinatoren hoorden dat en vroegen zich af wat er gaande was. Om vervolgens enthousiast te reageren: oh, dat is mooi! BPV op maat is iets dat we twee jaar geleden al hebben geroepen. Dus ik zeg: hoe kunnen we zorgen dat we jullie daar optimaal bij betrekken? Gaandeweg werkveld vervlecht het project zich dus al met de bestaande organisatie.’
Mieke: ‘Je ziet nu al in het klein dat mensen gaan aanhaken. Docenten zoeken elkaar op. Op 12 mei is de Dag van de Verpleging. Daar gaan twee studenten een workshop geven. Dat idee zou eerder niet eens in ons op zijn gekomen. En nu is het heel vanzelfsprekend.’
Hoe kun je nu zorgen dat de beweging groter wordt en de vonk overslaat?
Mayke: ‘Bespreken is hier het toverwoord. Als je merkt dat mensen moeite hebben met wat er gebeurt en wat er allemaal los wordt gemaakt moet je erover in gesprek. Nu gaan ze er iets van merken. Dat kan ook wel lastig zijn. Zo is er het idee om met communities te gaan werken waarin docenten uit verschillende opleidingen samen met studenten en het werkveld thema’s bij de kop pakken. Dat zorgt echt voor een andere dynamiek in de organisatie. Ineens realiseren mensen zich: help, wat gaat hier gebeuren? Dit is een natuurlijke reactie, docenten en ondersteunend personeel zien ineens in dat het gevolgen heeft voor hun werkzaamheden. Dan is het van belang in gesprek te zijn en te blijven.’
Als jullie droom in het voorjaar van 2017 werkelijkheid is geworden... wat zie ik dan als ik hier binnen kom?
Mieke: ‘Dan zie je dat alle medewerkers van het MBO College positief gestemd zijn en voel je de energie die dat met zich meebrengt. Je ziet dat medewerkers zich niet laten afremmen door praktische zaken als ze iets voor elkaar willen krijgen. Of zich laten leiden door de vraag: past dat wel in mijn uren? Als de droom werkelijkheid is geworden vinden we het normaal dat we bij alles wat het onderwijs aangaat, samen optrekken met studenten, ouders en werkveld.
We hebben nu ouders en studenten uitgenodigd om mee te denken over de keuze van een nieuwe onderwijsmethode. Dat vonden sommige collega’s best vreemd: is dat niet alleen iets voor docenten? Ineens zitten er twee moeders bij die vragen gaan stellen. En studenten. Maar iedereen heeft belang bij goed onderwijs. Er worden geen gekke vragen gesteld.’
Mayke: ‘In mijn droom is het zo dat we elkaar makkelijker weten te vinden bij een nieuw idee of als je ergens tegenaan loopt. Dat je buiten je vertrouwde kringetje stapt. Ik hoop dat je activiteiten ziet waarbij ouders en studenten betrokken zijn. En dat je ervaart dat veranderingen van onderaf komen. Je voelt dat er meer dynamiek is. Je ziet dat mensen met elkaar aan het sparren zijn, uit verschillende teams. Studenten zullen merken dat docenten op een andere manier samenwerken. En dat zij als student meer erbij worden betrokken. Ik zou wel willen dat studenten uit zichzelf komen met tips en adviezen. Meteen als ze binnenkomen in de stand staan van: ik mag meepraten over het onderwijs en daar wordt naar geluisterd.’
Experimenten als gangmaker
Bij GO4GZ staat de student centraal. Daarom is er een Raad van Studenten samengesteld. Deze bestaat uit twintig studenten, verdeeld over alle opleidingen (Assisterende Gezondheidszorg, Verzorgende IG en Verpleegkundige). Met deze studenten zijn uitgebreide interviews gehouden over wat een schooldag tot een succes maakt en wanneer zij met een tevreden gevoel de les verlaten. Dit vormde het startpunt voor experimenten om het onderwijs meer te laten aansluiten op hun behoeften en talenten. Zo was de wens van de studenten om een kijkje te nemen bij een andere opleiding. Daar is mee geëxperimenteerd. Studenten konden een eigen lesuur omruilen voor een lesuur bij een andere opleiding. Dat leverde enthousiaste reacties op en nieuwe verbindingen tussen de opleidingsteams.
Een ander experiment had betrekking op de docenten. Zij kennen lang niet alle collega’s die in de zeven teams van het College werkzaam zijn. Vanuit het project zijn blind dates georganiseerd om docenten van verschillende opleidingen met elkaar in gesprek te brengen over wat hen drijft in het werk en waar zij sterk in zijn. En zo te werken aan meer aandacht en waardering voor elkaar, over de grenzen van teams heen. Ook hebben docenten lesbezoeken afgelegd om van elkaar te leren. GO4GZ vindt het belangrijk dat alle collega’s kunnen meedenken over het project. Daarom houdt de projectgroep regelmatig open vergaderingen in de publieke hal zodat iedereen die langskomt kan aanhaken.