Sinds wanneer werken jullie samen?
Lidy: ‘Sinds twee jaar. Daarvoor was ik als verpleegkundige in dienst bij een andere zorgorganisatie.’
Edith: ‘We werken allebei 24 uur per week, net als onze collega, opleidingsadviseur Hermine van den Dool. We hebben de uren zó verdeeld dat er altijd minstens één collega op kantoor is.’
Kunnen jullie iets vertellen over Joris Zorg?
Edith: ‘Zeker. Dit is een organisatie met vijf kleinschalige locaties in de dorpen Oirschot, Middelbeers, Vessem en Hoogeloon. Daarnaast is er in alle dorpen ook een thuiszorgteam. Vanuit onze visie willen we kleinschalige zorg leveren met Brabantse warmte en hartelijkheid. Elke dag zetten zo’n 500 medewerkers en 320 vrijwilligers zich in om de ongeveer 720 cliënten op een van onze locaties te ondersteunen.’
Lidy: ‘Daarnaast hebben we binnen Joris Zorg circa 40 stagiaires en 19 bbl-leerlingen van niveau 3 en 4 en rondlopen, waaronder diverse zij-instromers. Bovendien zijn ook verschillende medewerkers van Joris Zorg bezig met scholing, bijvoorbeeld een opleiding tot Eerst Verantwoordelijke Verzorgende, Gespecialiseerd Verzorgende Psychogeriatrie of Gespecialiseerd Verzorgende Somatiek.’
Joris Zorg is een lerende organisatie?
Lidy: ‘Absoluut! De vraag “Hoe kun je een leven lang leren bevorderen?” staat hoog op onze agenda. Een positief en veilig leerklimaat is hierbij essentieel. Als zo’n klimaat ontbreekt, kunnen mensen zich niet goed ontwikkelen.’
Edith: ‘In een goed leerklimaat reflecteren mensen op hun handelen en luisteren zij naar elkaar. Ze voelen zich vrij om feedback te geven en te ontvangen. Ze weten dat ze fouten mogen maken en daarvan kunnen leren.’
Waarom zijn jullie een project gestart over het leerklimaat?
Edith: ‘We kregen steeds vaker signalen van werkbegeleiders dat zij het gevoel hadden er alleen voor te staan bij de begeleiding van studenten. Terwijl we binnen Joris Zorg willen dat medewerkers sámen verantwoordelijk zijn voor de begeleiding van lerenden.’
Lidy: ‘Veel medewerkers beseffen weliswaar dat zaken als feedback geven en reflecteren belangrijk zijn, maar in de waan van de dag komt het er vaak niet van. Dat komt ook door de transitie naar kleinschalige verpleeghuiszorg die we de afgelopen jaren doormaakten; daar is veel aandacht naar uitgegaan. Met dit project maken we het thema ‘leerklimaat’ echt tot een speerpunt.’
Wat zijn de doelstellingen van het project?
Lidy: ‘Dat iedereen in de zorgteams zich er straks bewust van is wat we binnen Joris Zorg verstaan onder een goed leerklimaat. Als praktijkopleiders brengen wij dit, samen met werkbegeleiders, bij de teams onder de aandacht. Ook bespreken we of werkbegeleiders eventueel extra ondersteuning nodig hebben bij het vormgeven van het leerklimaat. Deze ondersteuning kan geboden worden door de praktijkopleiders of door een teamcoach.’
Edith: ‘Aan het projectplan is een activiteitenplan gekoppeld, waarin we beschrijven wat we wanneer doen. In 2023 evalueren we waar we staan en welke acties eventueel nog meer wenselijk zijn.’
Welke stappen zijn al gezet?
Lidy: ‘Inmiddels hebben we diverse grootschalige informatiebijeenkomsten gehouden voor werkbegeleiders. Hierin vertelden we, aan de hand van een PowerPoint-presentatie, over het belang van een goed leerklimaat.’
Edith: ‘Daarnaast zijn we met kleinere groepjes werkbegeleiders, per locatie of afdeling, om de tafel gegaan. In deze sessies gaven we werkbegeleiders tips om hun collega’s mee te krijgen.’
Kun je een voorbeeld geven van zo’n tip?
Edith: ‘Natuurlijk. Ik adviseer werkbegeleiders vaak om ‘coachende vragen’ te stellen aan collega’s. Dit zijn open vragen: wie, wat, wanneer, welke, waar, hoe? Zulke vragen zetten medewerkers aan het denken en kunnen hen motiveren om actie te ondernemen. Stel, een medewerker heeft een vraag van een stagiaire gekregen en speelt die door naar de werkbegeleider. Als werkbegeleider kun je dan zelf met zo’n vraag aan de slag gaan, maar als je wilt dat collega’s zich medeverantwoordelijk gaan voelen voor het leerklimaat, kun je de medewerker beter vragen: ‘Wat maakt dat je deze vraag zelf niet oppakt? En wat heb je nodig om ermee aan de slag te gaan?’
Hoe zijn de reacties op het project?
Lidy: ‘Positief! Tegelijkertijd merken we dat medewerkers het soms lastig vinden om te bedenken hoe ze kunnen bijdragen aan het leerklimaat. Ik vraag dan altijd: Wat heb je zelf nodig om goed te kunnen werken of leren binnen het team? En hoe zou dat voor leerlingen en stagiaires zijn?’
Edith: ‘Medewerkers zijn rolmodellen. We willen hen daarom eerst goed naar zichzelf laten kijken. Waarom maken ze bepaalde keuzes in hun aanpak? Als ze dit weten, kunnen ze het daarna beter uitdragen naar studenten. Dus medewerkers reflecteren eerst zelf en maken vervolgens de vertaalslag naar de begeleiding van studenten. Deze aanpak werkt goed, merken we.’
Wat is er al bereikt?
Lidy: ‘Steeds meer teams zijn zich bewust van het belang van een goed leerklimaat.’
Edith: ‘Er wordt bovendien in verschillende teams al betere feedback gegeven aan leerlingen en stagiaires.’
Wat hebben jullie van elkaar geleerd in dit project?
Lidy: ‘Edith is heel goed in het stellen van coachende vragen en kan erg goed luisteren. Daar leer ik veel van.’
Edith: ‘Lidy heeft de opleiding tot praktijkopleider ongeveer een jaar geleden afgerond, terwijl ik al 23 jaar in het vak zit. Zij brengt dus een frisse blik mee. Bovendien is ze handiger met computers!’
OPROEP
Willen u en uw collega ook een keer in De Ontmoeting? Mail naar redactie@onderwijsengezondheidszorg.nl met suggesties voor thema’s die u zou willen bespreken.