Onderzoek
De zorg kan niet zonder mensen die beschikken over interpersoonlijke vaardigheden. Deze vaardigheden dienen een integraal onderdeel van het verpleegkundig onderwijs te zijn. Het gebruik van drama in de opleiding kan een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van interpersoonlijke vaardigheden. Dit literatuuronderzoek gaat na hoe drama de ontwikkeling van interpersoonlijke vaardigheden, zoals empathie, emotionele intelligentie en communicatie, kan verbeteren.
Drama creëert een klinische omgeving waarin studenten worden geconfronteerd met acteurs die patiënten, mantelzorgers en zorgverleners belichamen en die hun zorgen en behoeften uiten. Drama biedt studenten mogelijkheden om te onderzoeken hoe ze zouden handelen in moeilijke situaties, waarin acteurs patiënten spelen die op onverwachte manieren kunnen reageren, zoals defensief worden en zorg weigeren. Onduidelijk is hoe drama de ontwikkeling van interpersoonlijke vaardigheden kan verbeteren. Hiertoe is door onderzoekers een kritische beoordeling van kwalitatieve literatuur verricht.
Voor het onderzoek zijn de databases CINAHL, MEDLINE, Scopus, Eric, Psycinfo, en databases gewijd aan de Arts, Modern Language Association (MLA) en JSTOR doorzocht. Voor het literatuuronderzoek werden studies verzameld die tussen 2009 en april 2019 in het Engels gepubliceerd zijn. De geselecteerde studies werden samengevat aan de hand van een samenvattende tabel en er werd een thematische analyse uitgevoerd om belangrijke thema’s te identificeren.
In totaal werden 1275 studies geïdentificeerd. Na een rigoureus screeningsproces voldeden 29 studies aan de inclusiecriteria om kritisch te worden beoordeeld met behulp van tien vragen uit de CASP (Critical Appraisal Skills Programme) Qualitative Tool. Van de 29 studies werden er zeventien uitgesloten vanwege hun methodologische kwaliteit.
De twaalf gevonden studies toonden vier overkoepelende thema’s aan: een beter begrip van de patiëntervaring, de ontwikkeling van professionele identiteit (door zelfontdekking, zelfbewustzijn, zelfreflectie en identiteitsconsolidatie), het verbeteren van communicatievaardigheden en verhoogde zelfreflectie en kritisch denken. Uit de onderzochte studies blijkt dat interpersoonlijke vaardigheden de kern vormen van verpleegkunde. In het onderwijs kunnen educatieve interventies, die gebruikmaken van drama, de ontwikkeling van deze vaardigheden verbeteren. Verder onderzoek is nodig om te bepalen op welke manier het implementeren van dramatechnieken in een verpleegkundig onderwijsprogramma tot stand kan komen.
Samengevat door Rob Schrijver