Wat is goed onderwijs?
Bijdragen uit de onderwijssociologie.
Redactie: Ruud Klarus en Arjan Dieleman
Uitgever: Boom Juridische Uitgevers Lemma
ISBN: 978-90-5931-204-3
Prijs: € 20,–
Website: www.boomuitgeversdenhaag.nl
Besteladres: bdc@bdc.boom.nl
Zolang er onderwijs gegeven wordt is deze vraag actueel. En houdt het de gemoederen regelmatig volop bezig. Ook in dit boek zult u de defi nitieve waarheid niet vinden. Afhankelijk van de tijdspanne waarin we leven zullen we de waarheid telkens opnieuw moeten formuleren op basis van relevante en actuele kennis.
In dit boek wordt gepoogd vanuit een sociologische invalshoek antwoorden te vinden. Hoe verloopt de interactie in de klas tussen leerlingen en tussen leraren en leerlingen? Wat is ervoor nodig om leerlingen te ondersteunen bij hun studiekeuze? Wat speelt er zich af in de wereld tussen school en thuis en de eigen jeugdculturen van leerlingen? Hoe komt het dat leerlingen met een niet-westerse culturele achtergrond meer moeite hebben met hun schoolloopbaan? Hoe zit het met de aansluiting onderwijs-arbeid? En niet onbelangrijk: levert het onderwijs een bijdrage aan het bestendigen of juist aan het verkleinen van sociale ongelijkheid?
Dit boek is het bewijs dat het de auteurs is gelukt om aan de hand van nieuwe en oude thema's duidelijk te maken wat onderwijssociologische inzichten te bieden hebben. De auteurs zijn er in geslaagd om aan te tonen waarmee je sociologisch rekening moet houden om goed onderwijs te maken. Het boek schenkt in meer dan ruime mate aandacht aan het beroepsonderwijs. Frans Meijers en Marinka Kuijpers zeggen behartenswaardige zaken over hoe leerlingen zich voorbereiden op het latere werk. Veel jongeren zijn in het onderwijs nauwelijks bezig met hun toekomstige beroepsloopbaan. ‘De meeste leerlingen volgen onderwijs omdat ze weten dat ze zo ver mogelijk moeten komen en schikken zich ongeïnteresseerd in het onderwijs dat daarvoor nodig is.’ Ruud Klarus en Jeroen Onstenk geven in hun bijdrage aan hoe het beroepsonderwijs vanuit sociologisch gezichtspunt aan het veranderen is. In hun hoofdstuk laten ze zien welke keuzen worden gemaakt als het gaat om het afstemmen van belangen van leerlingen, studenten, onderwijs en arbeidsmarkt en welke mechanismen, structuren en instrumenten daarvoor in het leven worden geroepen. In het hoofdstuk over de allochtone leerlingen worden stevige uitspraken gedaan door Sabine Severiens, Rick Wolff en Danielle Verstegen. Ze tonen aan dat de culturele identiteit en goede contacten compenserende invloeden of buffers zouden kunnen zijn voor negatieve effecten op schoolsucces.
Het is het eerste boek geworden in een nieuwe reeks. Dit boek doet verlangen naar meer.
Jan Mistrate Haarhuis
Time management voor docenten
Auteurs: René van Kralingen
ISBN: 978 90 313 5248-7
Pag: 239 Prijs: € 29,50
Uitgever: Bohn Stafleu van Loghum
Op de achterflap wordt uitgelegd dat iedere docent regelmatig met piekbelasting in zijn onderwijspraktijk te maken heeft. Het ervaren van werkdruk blijft echter een persoonlijke zaak. In het eerste hoofdstuk wordt het fenomeen werkdruk in beeld gebracht. Wat zijn de dilemma's rondom werkdruk? Wat zijn de oorzaken vanuit het perspectief van de docent? René van Kralingen lijkt zelf de oplossing voor werkdruk gevonden te hebben in het begrip efficiëntie. Tweederde van de hoofdstukken beginnen namelijk met dit woord in de titel: efficiënt onderwijzen, efficiënt toetsen, efficiënt coachen en begeleiden, efficiënt vergaderen, efficiënt onderwijs vernieuwen, efficiënte docenten. Alle hoofdstukken beginnen met een voorbeeld ter inleiding. Persoonlijk vind ik deze voorbeelden erg herkenbaar en de leesbaarheid van het boek verhogen. Tevens bevat het boek checklisten en zelfanalyses. Bent u bijvoorbeeld een Havik of een Duif als het om beoordelen gaat? Hoe ziet uw Eprofi el (verhouding tussen effectiviteit, efficiëntie en energie) eruit? De efficiënte docent is volgens van Kralingen tijdsbewust, teamgeoriënteerd, anticipe-rend, begrenzend, beperkt switchend, initiatiefrijk, weloverwogen, feitelijk, neemt afstand en functioneel. Docenten worden in dit boek individueel en op team niveau in staat gesteld werkdruk te lijf te gaan door hun kernactiviteiten te analyseren. Het boek biedt ten slotte ook concrete taakverdelingsinstrumenten en verschillende berekenmethoden voor docentonderwijstijd. Kortom: een boek dat je je onderwijsmanager op z'n verjaardag gaat geven, of bepaalde te hard (inefficiënt?) werkende collega's die je aan het hart gaan. Je vraagt je alleen af of deze mensen tijd hebben om een boek over timemanagement te lezen.
Carolien Sino
Witte jassen in de school De schoolarts in Nederland
ca 1895 - 1965
Auteur: Fedor de Beer
Uitgever: Van Gorcum
Pag: 368 Prijs: € 49,50
ISBN: 978 90 232 4425 7
Dit proefschrift gaat in op de vraag hoe het beroep schoolarts is ontstaan en hoe het zich vervolgens heeft ontwikkeld. Welke beroeps- of maatschappelijke groepen zijn verantwoordelijk geweest voor de komst van de schoolarts? Hebben ze zich gedragen als ‘imperialisten’ die uit waren op het vergroten van territorium en aanzien of reageerden zij slechts op vragen vanuit het veld en kregen zij taken in handen omdat anderen hier voordelen in zagen? Dit is des temeer interessant, omdat schoolartsen kwamen te werken binnen een educatieve setting, de school, waar didactische doelen de toon zetten en onderwijsmensen de scepter zwaaiden. Dat er zelden conflicten zijn ontstaan tussen artsen en onderwijsmensen is te danken aan het feit dat de artsen geen pedagogische insteek kozen. Ze waren arts en wilden arts blijven. Voor hen stonden de gezondheidsbelangen van het kind voorop. De belangen van het onderwijs waren daaraan ondergeschikt. Dit proefschrift laat op een gedegen wijze zien hoe de ontwikkeling van het beroep schoolarts heeft plaatsgevonden. Maar vooral ook welke bijdrage de schoolartsen geleverd hebben aan de gezondheidszorg in Nederland. Het is verfrissend om te lezen hoe de ontwikkeling geweest is, welke obstakels genomen moesten worden en te ervaren wat het gebracht heeft. Hoe bijvoorbeeld besmettelijke ziekten door hun zorg zoveel mogelijk voorkomen werden. Hoe een goede hygiëne bevorderd werd. Hoe ze de zorg voor het zwakzinnige kind op zich namen. Met het lezen van dit boek besef je eens te meer van hoever de gezondheidszorg is gekomen en wat zij bereikt heeft. En dat mag ook wel eens een keer gezegd worden tussen al die negatieve berichten over verpleging en zorg.
Othmar van Hanxleden
Zakboek Werkbegeleiden in Zorg en Welzijn Praktische handleiding voor de nieuwe rollen van de werkbegeleider in competentiegericht onderwijs
Auteurs Nicolien van Halem, Henny de Leeuw, Tera Stuut
ISBN: 978 90 313 52777 Pag: 128 Prijs:€14,90
Uitgever Bohn Stafl eu en van Loghum
Dit zakboek geeft werkbegeleiders handvatten voor de dagelijkse begeleiding van leerlingen. Ruimschoots wordt aandacht besteed aan de rol van de werkbegeleider, de kerntaken, en de eigenschappen en kwaliteiten die je nodig hebt om een goede begeleider te zijn. Steeds worden tussendoor heel handige tips gegeven waar je onmiddellijk mee aan de slag kunt. Een enkele keer wordt aangegeven wat je vooral niet moet doen. In een notendop worden onderwerpen als zelfsturing, leerstijlen en begeleidingsstijlen beschreven. De lezer wordt al lezend uitgedaagd om bij zichzelf te rade te gaan: Wat is mijn begeleidingsstijl? Hoe doe ik het eigenlijk? Herken ik mijzelf in het competentieprofi el? Wat kan ik nog verbeteren? Het nodigt dus uit tot reflectie. Maar daarnaast is het ook een zakboek vol ‘weetjes’: een begrippenlijst, de leercirkel van Kolb, het refl ectiemodel van Korthagen, een overzicht van de kwalifi catiestructuur voor zorg en welzijn, de leerwegen binnen het vmbo, de competenties binnen het mbo, enz. Behalve een zeer gedetailleerde inhoudsopgave bevat het boekje tevens een uitgebreid register. Dat maakt het makkelijker om even snel iets op te zoeken. De informatie is verzameld uit diverse bronnen en is op een logische wijze geordend. Regelmatig wordt verwezen naar de bronnen, zodat de lezer zich daar eventueel nog verder kan verdiepen. Dit zakboek reikt de werkbegeleider in ruim 100 pagina's een enorme hoeveelheid kennis aan. Kennis die iedere werkbegeleider eigenlijk ‘op zak’ zou moeten hebben. De werkbegeleider krijgt hiermee tools in handen om zichzelf verder te ontwikkelen én met het competentiegericht begeleiden aan de slag te gaan.