Wat is de aanleiding voor Landelijk Actieplan Zeggenschap?
‘Meerdere partijen in de Tweede Kamer zijn ervan overtuigd dat meer zeggenschap en veerkracht bij zorgprofessionals nodig is om grote vraagstukken aan te pakken. Daarom is er een amendement op de begroting van het ministerie van VWS aangenomen en tien miljoen gereserveerd voor dit thema. Vervolgens zijn beroeps- en brancheorganisaties zorg gevraagd om samen een plan te maken. Namens de zeven partijen hebben we een team samengesteld met collega’s uit verschillende branches in de zorg, allemaal hebben we ervaring met zeggenschap in de zorg.’
Jullie hebben grote plannen. Als je het iets kleiner maakt, wat wil je dit jaar bereiken?
‘We willen een impuls geven aan duurzame verandering. De zeven partijen zijn ook realistisch: in één jaar ga je die verandering niet realiseren. We kunnen het thema wel agenderen, bewustwording creëren en de dialoog faciliteren. Daarna zetten we in op meerjarenfinanciering.’
Wat verstaan jullie onder zeggenschap en veerkracht?
‘Onder zeggenschap verstaan we dat professionals zelf kunnen beslissen als het over hun eigen professie, over beroepsontwikkeling en inhoud gaat. Dat ze de kans krijgen om inspraak en invloed te hebben als het hun professie raakt. Het gaat dan om de dingen van vandaag, maar ook om ontwikkelingen in de toekomst. Kortom, dat ze zich uit mogen spreken over hun eigen vak, op welk niveau dan ook. Het uitgangspunt is het verbeteren van de kwaliteit van zorg, maar ook tevredenheid in hun werk.
Met veerkracht bedoelen we dat zorgprofessionals het vermogen hebben om met eisen en uitdagingen om te gaan, met als doel dat ze zich staande houden en er misschien zelfs sterker uit komen. Het gaat hierbij niet alleen over terugveren, herstellen of coping, maar ook over leren en groeien. Wat ons betreft, is werken aan veerkracht altijd een lerend en dynamisch proces.’
Jullie deden een peiling naar zeggenschap en veerkracht onder zorgprofessionals. Wat valt op?
‘We zien dat de zorgprofessionals op organisatieniveau onvoldoende zeggenschap ervaren. Verder valt op dat bestuurders, managers en hr-professionals die geen achtergrond in de zorg hebben, de kwaliteit van zeggenschap hoger inschatten dan de professionals zelf. Zij die wel een zorgachtergrond hebben, zitten veel dichter in de buurt van de zorgprofessionals.’